Badanie – USG tarczycy, węzłów chłonnych szyi, ślinianek

USG jako nieinwazyjna i bezbolesna metoda diagnostyczna wykorzystująca fale ultradźwiękowe doskonale nadaje się do oceny gruczołu tarczowego. Może być powtarzane i wykonywane w każdym wieku.

W czasie badania usg gruczołu tarczowego oceniamy:

  • lokalizację oraz kształt tarczycy
  • wielkość obu płatów (w trzech wymiarach) oraz grubości cieśni tarczycy
  • echogeniczność miąższu tarczycy
  • obecność zmian patologicznych – np. torbiele, guzki
  • stopień unaczynienia płatów (prawidłowe / patologiczne) oraz wzór unaczynienia stwierdzanych zmian ogniskowych

Wskazania do wykonania badania usg tarczycy

  • nieprawidłowe wyniki badań hormonalnych: TSH (hormonu tyreotreopowego, regulującego i kontrolującego właściwą pracę tarczycy), T3 – trójjodotyroniny, T4 – tyroksyny (właściwych hormonów tarczycy, które stymulują rozwój i wzrost organizmu, wzmagają procesy przemiany materii i energii, mają istotne znaczenie dla rozwoju układu nerwowego)
  • powiększenie tarczycy
  • monitorowanie leczenia niedoczynności lub nadczynności tarczycy
  • kontrola po przebytych zabiegach

W czasie badania usg ślinianek lekarz ocenia wielkość oraz strukturę ślinianek podżuchwowych i przyusznych oraz narządów leżących w ich okolicy. Badanie jest nieinwazyjne, bezbolesne i może być wykonane w każdym wieku pacjenta.

Wskazania do wykonania badania ślinianek

  • powiększenie gruczołów ślinowych podżuchwowych oraz przyusznych
  • bolesność uciskowa
  • zmiana struktury oceniona w badaniu palpacyjnym, a także podejrzenie zmian guzowatych, nowotworowych
  • podejrzenie kamicy przewodowej ślinianek

Ultrasonografia jest bardzo dobrą, skuteczną i łatwo dostępną metodą diagnostyczną pozwalającą oceniać charakter węzłów chłonnych. W badaniu tym możemy ocenić węzły chłonne podżuchwowe, potyliczne, okolicy szyjnej, nadobojczykowe, podobojczykowe, pachowe, pachwinowe oraz węzły chłonne okolicy zaotrzewnowej czyli przestrzeni położonej poniżej przepony, wzdłuż aorty, do przodu od kręgosłupa. Podczas badania lekarz określa wielkość, budowę i kształt oraz – dzięki technice dopplerowskiej przepływ krwi w węźle chłonnym. Dzięki tej anatomicznej i czynnościowej ocenie można z dużą skutecznością określić charakter węzłów chłonnych (nowotworowy lub odczynowy). Należy pamiętać, że węzły chłonne ulegają powiększeniu w przebiegu infekcji bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych a także w chorobach nowotworowych.

Wskazania do wykonania badania usg węzłów chłonnych

Powiększenie węzłów lub ich bolesność.
Lokalizacja poszczególnych stacji węzłów chłonnych może ukierunkować dalszą diagnostykę na konkretne okolice ciała lub narządy będące przyczyną powiększenia się węzłów chłonnych.

W przypadku stwierdzenia podejrzanej zmiany ogniskowej w obrębie tarczycy, ślianianek czy przebudowanych nieprawidłowo węzłów chłonnych pod kontrolą ultrasonografii można wykonać biopsję cienkoigłową patologicznej struktury.

Przygotowanie do badania USG

Badanie USG nie wymaga specjalnych przygotowań, jednak zalecane jest zgolenie brody, gdyż włosy znamiennie utrudnią bądź nawet uniemożliwią prawidłowe zobrazowanie struktur szyi. Konieczne jest dostarczenie poprzednich wyników badań dotyczących struktur szyi (USG, rezonansu magnetycznego, biopsji), zwłaszcza dokumentacji zdjęciowej – jeśli takie badania były już wykonywane oraz wypisów ze szpitala, po ewentualnych zabiegach operacyjnych piersi. Takie postępowanie pozwala na dokładne porównanie wielkości i charakteru opisywanych już wcześniej zmian i niejednokrotnie pozwala uniknąć dodatkowych, niepotrzebnych badań.

Przebieg badania USG

Badanie wykonuje się w pozycji leżącej, z rękoma wzdłuż ciała. Lekarz, po uprzednim zebraniu wywiadu, nakłada na powierzchnię głowicy USG cienką warstwę żelu i przesuwając sondę po powierzchni skóry, ogląda i ocenia na monitorze poszczególne struktury szyi (oceniając ewentualne zmiany patologiczne). Obraz widoczny na ekranie monitora można w każdej chwili badania zarejestrować na papierze termoczułym, ewentualnie na innych nośnikach elektronicznych (płyta CD/DVD, twardym dysku, urządzeniach USB).

Wynik wykonanego badania usg stanowi opis zobrazowanych struktur, opis ewentualnie stwierdzonych patologii oraz rozpoznanie wraz z ewentualnymi zaleceniami. W przypadku stwierdzenia patologii do wyniku badania dołączana jest dokumentacja zdjęciowa zobrazowanych nieprawidłowości.